Grenzen aan groei
– wat nu te doen?

Een steen in de vijver en een flinke ook. Dat was het effect van het rapport De logistiek van morgen begint vandaag.
Daarin haalde het College van Rijksadviseurs stevig uit naar de logistieke sector, die maar blijft hangen in het mantra Nederland Distributieland. Maar schaarste aan ruimte, aan energie, aan medewerkers en aan draagkracht in de samenleving neemt toe. Geschrokken reacties uit de sector zelf, want zijn de grenzen aan groei echt bereikt? In een serie van drie podcastafleveringen komen de uitdagingen onverbloemd aan bod.

VOLG DE DISCUSSIE HIEROVER OP WWW.LOGISTIEK.NL

‘We moeten de schaarse ruimte veel beter benutten’

De tijd van schijnbaar onbegrensde groei is voorbij, luidt de boodschap van rijksadviseur Wouter Veldhuis. “Niet nog meer ongebreideld logistiek vastgoed ontwikkelen, maar aandacht voor de ruimtelijke kwaliteit en circulaire economie.” Maar de sector zelf, bij monde van Tim Beckmann (Intospace en bestuurslid Dilas), stoorde zich aan de tone-of-voice in het rapport. “Jammer dat dit rapport zo polariserend is geschreven, op een manier die alleen maar weerstand oproept. Dit werkt als een rode lap op een stier.”
Zo had Veldhuis het niet bedoeld. “Het is vanuit liefde en fascinatie voor de sector waarom we juist deze formulering hebben gekozen. We hebben deze sector keihard nodig. En ik hoop dat de sector de manschappen bij elkaar krijgt om aan de toekomst te gaan werken.”
De discussie in de podcast, onder leiding van Annemarie Brüning, gaat onder meer over de beleggingswaarde van logistiek vastgoed, waarvan Veldhuis vindt dat die in bepaalde gevallen de boventoon voerde, zonder te letten op de echte vraag die er is naar vastgoed. Beckmann bestrijdt die visie. “Dit is onzin. We hebben nog nooit zo weinig leegstand gehad als nu. Beleggers zien dat logistiek een infrastructurele functie heeft en dus altijd nodig zal zijn. Om die reden accepteren ze een laag rendement, omdat het risico laag is; ook in een circulaire economie blijven logistieke panden nodig.”
Logistiek zit wat Veldhuis betreft in de haarvaten van de samenleving en moet zich daar meer van bewust zijn. Hij noemt als voorbeeld huisvesting van arbeidsmigranten. “Bij de aanvraag voor nieuwe logistieke panden hoort ook gesproken te worden over het huisvesten van arbeidsmigranten voordat een vergunning kan worden verleend.”

Naar boven

‘Stroominfarct maakt zoektocht locaties knap ingewikkeld’

"Het is heel jammer dat de overheid wel de aanschaf van elektrische voertuigen subsidieert, maar niet de elektriciteitsvoorziening faciliteert." Het overvolle stroomnet bezorgt de logistieke sector steeds meer hoofdbrekens bij de transitie naar elektrisch ververvoer. Onder leiding van moderator Tom van ’t Hek komt in deze podcast de impact van de haperende stroomvoorziening op de logistieke sector aan de orde. Theo Föllings, voorzitter van de Stichting Kennisalliantie Bedrijventerreinen Nederland (SKBN), voelde zich jarenlang een roepende in de woestijn. Nog steeds eigenlijk. Hij verwacht dat het congestieprobleem de komende jaren zelfs nog verder zal toenemen. “Maar ik geloof niet dat je echt kunt spreken van een ‘schuldige’. Bekijk het ook positief. We hebben het ‘probleem’ ook zelf gecreëerd door in ons enthousiasme om al die daken in hoog tempo vol te leggen met zonnepanelen.”
Online supermarkt Picnic heeft vanaf de start in 2015 een voortrekkersrol vervuld in zero emissie last mile delivery met elektrische wagentjes. Guido van Grinsven zegt: “Onze zoektocht naar nieuwe locaties wordt de laatste jaren daardoor steeds meer bemoeilijkt. Want dan gaat het uiteindelijk over de vraag of je een aansluiting krijgt, een fysieke kabel. In een flexibel systeem zoals demissionair minister Jetten voorstelt, is het belangrijk om juist buiten de piek de beschikbaarheid van stroom voor een locatie te vergroten. Nu gaat dat niet.”
Willem Christiaens, van adviesbureau Fier Sustainable Mobility in Helmond, constateert dat de huidige onzekerheid over het verkrijgen van een zwaardere netaansluiting kan leiden tot uitstel van investeringsbeslissingen in elektrificatie van het wagenpark. “Veel ondernemers zijn nu nog kleinverbruikers, maar als ze omschakelen naar elektrische trucks en bestelbusjes worden ze ook grootverbruiker.”

Naar boven

‘Hoogste tijd voor structurele oplossing arbeidsmigranten’

Drastische veranderingen lijken op komst met het aantreden van een nieuw kabinet, ook voor de logistieke sector; zeker wat betreft de toestroom van arbeidsmigranten. De sector wil graag ‘het eerlijke verhaal’ vertellen, maar politiek en samenleving hebben hun oordeel al klaar. “We gaan echt vergrijzen in Europa”, zegt Frank van Gool. Hij is ceo van uitzendbureau Otto Work Force - het bedrijf is pionier in het binnenhalen van tijdelijke arbeidskrachten uit Oost-Europa - en medeoprichter van Kafra, een bedrijf dat woonlocaties ontwikkelt voor arbeidsmigranten en urgent woningzoekenden. “Vijftien miljoen mensen gaan van de arbeidsmarkt af. Daar moeten we een oplossing voor vinden en dat kan heel goed met arbeidsmigranten. Maar we moeten dan wel aan de slag met de huisvesting. Nu worden daar heel veel verkavelde woningen voor gebruikt, zo’n 50.000. Arbeidsmigranten hebben echter een andere woonbehoefte en bovendien houden ze woningen voor de lokale markt bezet.”
Onder leiding van Tom van ’t Hek deelt hij zijn zorgen met Peter Pardoel, directeur van Supply Chain Valley, tevens commissaris bij VidaXL, de webwinkel die bezig is met de bouw van 600 woningen specifiek voor arbeidsmigranten in de directe omgeving van het dc in Venlo. “We zijn met z’n allen ook een beetje overvallen door het tempo waarmee dit probleem nu op ons af is gekomen. Aangescherpte regelgeving is denk ik wel nodig. Het belang van logistiek en ook dat van de agro-food sector kun je niet negeren. Ik zie dat er een begrenzing aan zit te komen, dus we moeten vooral helder maken wat we niet meer willen als samenleving en wat wel. We kunnen met de oplossing, zoals hier in Venlo, op een respectvolle manier het huisvestingsprobleem ondervangen.”