Feit is dat de stadslogistiek door en door versnipperd is. Zo beschikken veel (food)leveranciers over hun eigen magazijnen en busjes en met name de binnenstad van Amsterdam raakt zo langzamerhand verstopt bij het continu af- en aanrijden. “Waarom zou een hotel in een stad op een dag 32 keer beleverd moeten worden als het ook in één keer kan”, zegt founder Wim Beelen van het mega-stadsdistributiecentrum in het Westelijk Havengebied. De rasondernemer verkocht vorig jaar augustus dit vastgoedproject voor een recordbedrag van meer dan 300 miljoen euro aan Central Trade Park (CTP), een Europese ontwikkelaar van industriële en logistieke bedrijvenparken. Beelen zegt hierover: “Ik heb deze ontwikkeling bewust verkocht aan CTP omdat het in hun DNA zit om parken te creëren met ecosystemen op basis van de wensen van eindgebruikers.”

Gesprekken met huurders

Beelen heeft zijn nek uitgestoken met de realisatie van een multifunctioneel mega-stadsdistributiecentrum dat is gebouwd op een voormalige fabriekslocatie van pesticidenproducent Lanxess in het Westelijk Havengebied niet ver van de ringweg A10. Hierdoor is het binnenkort mogelijk de aanvoer naar het centrum van de hoofdstad en omringende steden sneller, efficiënter én zero-emissie te laten verlopen per boot, elektrische vrachtwagen, bus, auto of e-bike. Amsterdam Logistic Cityhub (ALC), dat na de verkoop is omgedoopt tot CTPark Amsterdam City gaat begin 2023 open. “Deze weken wordt de laatste hand gelegd aan de binnenkant van het pand”, zegt Wim Beelen tijdens een rondgang door het immense pand. “En gesprekken met huurders zijn gestart. VolkerWessels Bouwmaterieel is met een bouwhub de eerste gebruiker.”
De zogeheten ‘last mile’ kost relatief veel geld, werk en tijd voor bedrijven. Meestal vindt die last mile plaats in woonwijken of stadscentra. Daar is vaak sprake van een wirwar van leveranciers die pakketten en goederen bezorgen. In de logistiek is dit al jaren een heikel punt. In een overvolle wereldstad als Amsterdam al helemaal een uitdaging, maar Beelen denkt met de XXL-stadsdistributiehub een belangrijke oplossing te hebben voor dit probleem. 

Focus op food, horeca en bouw

Beelen zegt dat inmiddels veel bedrijven interesse hebben getoond om zich te vestigen in het pand. “We richten ons voornamelijk op branches als food, horeca, bouw maar ook alle e-commerce partijen kunnen hier prima terecht. Alles kan denk daarbij ook aan voedsel produceren, bereiden en verkopen bijvoorbeeld. Vertical farming zal sowieso een plek gaan innemen hier”, aldus de ondernemer die gebruikers uit de hele breedte van voorzieningen die een stad nodig heeft wil en kan begroeten. “Bovendien is hier op deze unieke locatie altijd mogelijkheid tot groei.” In zijn concept kan een bedrijf een deel van het pand gebruiken voor warehousing-activiteiten, inclusief de daarbij behorende diensten zoals het transport per boot voor de last mile naar het centrum.

Snellaadsysteem

De ondernemer zet daarbij ook vol in op duurzaamheid. Niet alleen door gebruikers te faciliteren in emissievrije logistiek, maar ook door het opwekken van eigen energie met 16.000 zonnepanelen en 10 windturbines, waardoor het pand in zijn energievoorziening volledig zelfvoorzienend is. Met hulp van een geavanceerd energiemanagementsysteem kan bovendien het energieverbruik per gebruiker in de gaten worden gehouden en gemanaged worden. Zo wordt energie die niet direct wordt gebruikt, opgeslagen totdat gebruikers er behoefte aan hebben. Ook is er een snellaadsysteem voor elektrische vrachtwagens en zijn er in en rondom het pand maar liefst 1.600 parkeerplaatsen rondom het pand, waar elektrische auto’s en busjes kunnen laden.

Efficiency-voordelen

Stadsdistributiecentra liggen in de regel wat verder van de stad en dat staat op gespannen voet met de steeds strengere eisen die aan duurzaam vrachtvervoer worden gesteld en het feit dat binnensteden vanaf 2025 emissievrij moeten worden beleverd. “De ligging hier is uniek’, zegt Beelen die drie jaar geleden de grond aankocht en die daarna volledig liet saneren alvorens er gestart kon worden met de bouw van het meeerlaagse pand. 
 

“We zitten hier op luttele honderden meters van de stad die dus in een mum van tijd te bereiken is. De eigenzinnige ondernemer redeneert dat bedrijven nauw met elkaar gaan samenwerken zodra ze eenmaal bij elkaar zitten, omdat ze hoe dan ook veel contact met elkaar gaan hebben. “Geen twijfel over mogelijk”, zegt hij gedecideerd. “Ga zelf maar na. Met wie heb je meer contact, met je broer of met je buurman? Wees eerlijk, vaak is het dan toch de buurman. Een voorbeeld van hoe ik het voor me zie? Nou, Albert Heijn, Gall & Gall en Etos, behorend tot Ahold Delhaize, zijn nu op drie plekken gevestigd. Hier kan alles bij elkaar komen, met enorme efficiency-voordelen. Er zo zijn er veel meer voorbeelden.”

Zeecontainers lossen

Het pand biedt alle ruimte en faciliteiten die gebruikers nodig hebben, zoals enorm veel opslag- en distributieruimte, kantoorruimte en volop parkeergelegenheid voor elektrische voertuigen, voor bezoekers en collega’s die er werken. Het wemelt van de laadmogelijkheden en zonnepanelen. Aan parkeerruimte en verkeersmanagement is extra aandacht besteed, want als het goed is, zullen er straks dagelijks honderden vrachtwagens, busjes, bakfietsen en andere voertuigen parkeren die van en naar de stad rijden. Het pand beschikt over 125.000 vierkante meter opslagruimte verdeeld over twee verdiepingen, 1.600 overdekte parkeerplekken, 121 loadingdocks voor vrachtauto’s en 79 laaddeuren voor bestelbusjes op meerdere etages en een privé-kade van 360 meter lengte aan het Noordzeekanaal, waar bedrijven die gevestigd zijn in het gebouw straks ook zeecontainers kunnen lossen. Dit geeft getalsmatig al wel aan hoe groot dit project is. 

Beelen toont ook twee liften waar vijf bakfietsen in kunnen om te laden en weer de stad in te gaan en waar ook plaats is voor rolcontainers die gebruikt worden voor supermarktbevoorrading. Via een fietspadennetwerk rond het pand, zijn de bakfietsen zo weer in de stad. “We hebben zoveel ruimte hier. Dat is heel wat anders dan het gepruts dat je vaak in een binnenstad ziet. Bovendien kunnen we boven nog eens uitbreiden met 80.000 vierkante meter”, zegt de ondernemer die ook kansen ziet voor soortgelijke XXL-stadshubs aan de randen van grote steden als Utrecht en Rotterdam. “Dat is voor de toekomst. We gaan eerst dit pand voor de helft vullen en dan gaan we vanuit de gebruikers kijken waar zij behoefte aan hebben en dan zijn we zeker voornemens om dit concept verder uit te rollen. Voorwaarde is wel dat gemeentes het moeten willen. Zij moeten bijvoorbeeld eerst eens wat doen aan het verknipt eigenaarschap van allerlei stukken grond binnen hun gemeentegrenzen. Daar krijg je geen betere wereld van en daar moet echt beter beleid op worden geformuleerd.”