'Beter plannen, dat is de sleutel om echt te kunnen opschalen'

Dit decennium gaat ongetwijfeld de boeken in als de periode waarin elektrisch rijden de cruciale stap maakte naar massa adoptie. De enorme groei in zowel vraag als aanbod van elektrische personenvoertuigen steeg de afgelopen twee jaar exponentieel. Maar hoe zit dit in de logistieke sector? Welke stappen zijn hier gezet, en wat gaat 2023 brengen?

De grootste ommezwaai die de EV-markt de afgelopen tien jaar maakte, is de elektrificering van de auto-industrie. Jarenlang stelde de industrie zich defensief op en hield met enorme investeringen vast aan de belofte naar schonere verbrandingsmotoren. Maar met de toenemende noodzaak om af te stappen van fossiele brandstoffen, kwam er ook een einde aan de verbrandingsmotor. De overstap naar elektrische aandrijflijnen leidde direct tot een versnelling van elektrische productinnovaties voor personenauto’s. En zo geschiedde: inmiddels kent ieder automerk wel een goed elektrisch alternatief. 

In de logistieke sector is het nog niet zo ver, maar de industrie staat aan de vooravond van eenzelfde evolutie. Hetzij door verduurzamingsbeleid binnen steden of de aanstaande regelgeving rondom emissievrije auto’s, hetzij door de druk op vergroening vanuit de keten of door overwegingen vanuit de eigen bedrijfsvoering; de oproep tot elektrificatie heeft de transportsector bereikt en de eerste paar voorlopers leveren al enkel met emissieloze voertuigen.

Uitdagingen overwinnen

Toch is er nog genoeg werk aan de winkel. Het aanbod van elektrische bedrijfsvoertuigen groeit weliswaar, vooral als het gaat om dienstvoertuigen die op dezelfde elektrische platformen draaien als personenauto’s. Ook neemt het productaanbod voor bestelwagens met specifieke toepassingen toe. Maar voor medium duty en heavy duty voertuigen is de weg wat langer. Deze vrachtwagens moeten zoveel mogelijk in beweging zijn en snel kunnen laden op verschillende plekken door het land en over de grens. Dit vraagt onder meer om megawatt charging- en roamingmogelijkheden. Daarnaast liggen er sectorbreed nog uitdagingen op het gebied van security en overheidsbeleid voor nieuwe vraagstukken, zoals de uitrol van laadpunten. 

De beste remedie tegen uitdagingen, is het ondernemen van actie. Want zoals ook in de auto-industrie het geval was, gaat de bal pas rollen als deze een zetje krijgt. Gelukkig zijn steeds meer bedrijven in de logistieke sector aan het testen geslagen. Men zoekt antwoorden op vragen als: hoe zien de voertuigen en laadmogelijkheden eruit? Hoe ga ik mijn vloot aansturen? Hoe zorg ik voor een zo laag mogelijke investering in de infrastructuur en een zo hoog mogelijke controle op de kosten? En de belangrijkste vraag: hoe maak ik alles schaalbaar? Spoiler alert: het antwoord vind je niet in de hardware.

De toekomst is niet hard maar soft

Als er een trend is die in 2023 boven alle andere trends zal uitsteken, dan is dat de inzet van software in elektrische ecosystemen. Schaalbaarheid is namelijk software-gedreven. De toekomst gaat dan ook niet over laadpalen en batterijen, maar over de vraag of de software jou een technisch platform biedt dat kan meegroeien met je toekomstige behoeftes.

Zo wil je absoluut voorkomen dat je elektrische smart grid toch niet groot genoeg blijkt en je miljoenen moet uittrekken voor een grid-uitbreiding. Dit ondervang je door je oplaadcycli goed te plannen - en dat vergt data. Met inzichten uit deze data bepaal je vervolgens hoe je laadt, wanneer en met welke snelheid en weet je zeker dat de voertuigen de dag doorkomen. Maar de kennis reikt verder: je optimaliseert routes, per jaargetijde kun je het energieverbruik verminderen en betere feedback geven aan chauffeurs. Hiermee kom je in een economisch model terecht dat software-gedreven is en het opladen van je voertuig onderdeel maakt van de business.

En zo is je hardware dus in feite ondergeschikt aan je software. Dat heeft ook te maken door de razendsnelle ontwikkelingen op het gebied van hardware. Productinnovaties gaan zo snel dat standaardisatie deze niet kan bijbenen. Maar om toch al toegang te hebben tot de nieuwste technologieën, is verticale integratie nodig. Zo is software overal in verweven.

Begin nu, maar plan terug

De logistieke sector staat op het punt van evolueren, aangedreven door regelgeving. Doordat er per 2035 geen nieuwe emissie voertuigen meer verkocht mogen worden, zal de vraag voor elektrische alternatieven vanaf 2030 gaan pieken. Als bedrijf wacht je dit beter niet af, maar maakt een lineaire overstap. Het beste advies aan bedrijven binnen de logistieke sector is dan ook: begin nu, maar plan terug. Oftewel: vraag jezelf af waar je over vijf jaar staat en wat je dan nodig hebt. Hoeveel procent van je voertuigen rijdt dan CO2-neutraal? 5 procent? 30 procent? Meer dan de helft?

De mogelijkheden zijn er. Hoe meer ervaring je nu opdoet, hoe beter de keuzes die je maakt. Door terug te plannen, weerhoud je jezelf ervan te investeren in een infrastructuur die niet schaalbaar blijkt. En je zult zien: de meeste problemen die je ervaart zul je oplossen met software. Zo bepaalt de keuze die je vandaag maakt of je straks een vliegende start hebt - of opnieuw moet beginnen.