Het gaat niet goed met de instroom van de logistieke hbo-opleidingen in Nederland. Regionaal willen onderwijsinstellingen op mbo-niveau nu meer gaan samenwerken met het bedrijfsleven en werven onder scholieren. De nood is hoog, het water staat aan de lippen. Wat moet er gebeuren om de logistiek professionals van morgen vandaag in de studiebanken te krijgen?
In amper vijf jaar tijd nam het aantal studenten dat koos voor een logistieke hbo-opleiding af met veertig procent. Vooraanstaande hogescholen als Fontys, Avans, Windesheim en Hogeschool Rotterdam zien veel lege plekken in de lokalen waar logistieke vakken worden gegeven. Lees meer over de cijfers en de reacties van betrokken onderwijsinstellingen op www.logistiek.nl.
Werken met data en nemen van beslissingen is wel spannend
Logistiek expert Hessel Visser, die de instroomcijfers al jaren volgt, noemt de situatie ronduit zorgelijk. "Het bedrijfsleven leeft nog op de instroom van vijf jaar geleden. Maar die uitstroom droogt straks op en dan is het te laat", waarschuwt hij.
De oorzaak ligt volgens hem deels bij de veranderende studiekeuzes onder jongeren. Er moet iets fundamenteels veranderen in de manier waarop jongeren enthousiast gemaakt worden – en blijven - voor logistiek. “Laat jongeren zien dat ze in de logistiek werken met data, dat ze realtime beslissingen nemen in een cockpit. Dan wordt het spannend, dan wordt het leuk. Van dozen en diesel naar data, dynamiek en diversiteit."
Aandacht geven aan brede maatschappelijke vraagstukken
Dennis Moeke, lector bij HAN University (Arnhem) en programmadirecteur van het KennisDC, benoemt het belang van onderwijsvernieuwing, samenwerking tussen hogescholen en het creëren van een contextrijke leeromgeving. “De grote maatschappelijke vraagstukken zijn per definitie interdisciplinair.” Hij wil meer nadruk op het belang van flexibiliteit en persoonlijke ontwikkeling als uitgangspunt.
Daarnaast pleit Moeke voor een gezamenlijke benadering van onderwijsinstellingen en bedrijven. “We moeten samen nadenken over hoe we een inspirerende leeromgeving creëren die regio-overschrijdend is en de persoonlijke ontwikkeling centraal stelt.” Moeke zegt dat de verankering van deze benadering binnen hogescholen en het werkveld noodzakelijk is om daadwerkelijk verandering te realiseren.
Inzetten op kwaliteitsontwikkeling in het beroepsonderwijs
Ook in het mbo zijn de zorgen groot. Onlangs sloten de vakbonden, werkgevers (TLN) en de MBO Raad een ‘Logistiek Pact’ met actielijnen om de komende drie jaar structureel samen te werken aan logistiek beroepsonderwijs, dat beter aansluit wat studenten willen en bedrijven nodig hebben. Er wordt, volgens de initiatiefnemers, meer ingezet op kwaliteitsontwikkeling van het onderwijs door professionalisering van docenten en aansluiting op de praktijk.
Frank Rem zegt, namens de MBO Raad, dat er al wel veel mooie initiatieven zijn geweest in de sector, maar dat die vaak onvoldoende met elkaar worden gedeeld en dat een gezamenlijke lijn ontbreekt. “Met het Pact willen we aan deze twee zaken meer energie geven. Enerzijds het verbinden van vaak zeer sterke regionale initiatieven. Anderzijds een collectieve werkagenda waarvan uit regionale initiatieven richting kunnen krijgen.”
